Wonen en werken in Roemenië
Roemenië is een prachtig land om te wonen en te werken. Van de adembenemende landschappen, ongerepte natuurbossen tot de natuurparken; Roemenië is een bezienswaardigheid en een...
Roemenië is een prachtig land om te wonen en te werken. Van de adembenemende landschappen, ongerepte natuurbossen tot de natuurparken; Roemenië is een bezienswaardigheid en een land waar je nooit op uitgekeken raakt. Maar niet alleen de natuur is noemenswaardig. Het land wordt ook geëerd om zeer interessante uitvindingen met name voor insuline en de vulpen. En dan hebben wij het nog niet gehad over de diversiteit aan culturen!
Aankomst
Ben je al een beetje aangewakkerd om in het adembenemende Roemenië een nieuw avontuur of hoofdstuk te beginnen? Goed idee, maar je wilt zeker eerst weten of je hiervoor een visum of andere vergunningen nodig hebt. Gelukkig is het land sinds januari 2007 lid geworden van de Europese Unie. Als inwoner van Europa heb je daarom geen visum of werkvergunning nodig. Voor inwoners van Europese landen die geen lid zijn van de EU gelden andere regels.
Registreren na aankomst
Hier haal je jouw profijt uit jouw EU-lidmaatschap. Als EU-burger mag je je de eerste drie maanden in Roemenië vrij en blij bewegen zonder registratie. De regels van de Europese Unie zeggen namelijk dat binnen de eerste drie maanden in een ander EU-lidstaat, er niet van je geëist mag worden om je te laten registreren. Dit geldt dus ook voor Roemenië. Zorg er wel voor dat je altijd jouw paspoort of identiteitskaart bij je hebt voor legitimatie. Doe je dat niet, dan loop je kans om een boete te krijgen. Nadat de eerste 3 maanden zijn verstreken moet je je wel laten registreren. Je krijgt hierna een verklaring als bewijs van registratie. Het formulier hiervoor download je gewoon via de website van de Roemeense overheid, afdeling Algemene Inspectie voor Immigratie (http://igi.mai.gov.ro/en). Je hebt verder een geldige identiteitskaart of paspoort en een werkgeversverklaring of arbeidsovereenkomst nodig. Op de website vind je ook adressen van verschillende overheidskantoren die zeker relevant voor je kunnen zijn.
Belangrijke ID nummers
Niemand wil in het buitenland onaangenaam verrast worden, vooral niet met fiscale zaken. Je belasting wil je dus netjes op orde hebben. Het is mooi meegenomen dat de meeste Europese Unie landen eenzelfde vorm van identificatie gebruiken voor belastingbetalers. Deze heet de T.I.N (Tax Identification Number). Ze worden gebruikt om de administratie te versoepelen en helpen met het bijhouden van informatie over investeerders in de EU. Ook in Roemenië wordt de T.I.N gebruikt. De T.I.N. gebruik je in Roemenië alleen voor aangelegenheden die met belasting te maken hebben en het wordt uitgegeven door de belastingadministratie aldaar. Je kan de code ook altijd terugvinden op je officiële documenten. Wil je meer weten over belastingen? Klik dan op deze link: http://www.mfinante.gov.ro/pagina.html?pagina=acasa voor uitgebreide informatie. Je kan ook per mail contact opnemen met een medewerker op het emailadres: [email protected]. Naast de T.I.N. is er ook het Personal Identification Number. Dit wordt uitgegeven door het Ministerie van Binnenlandse Zaken.
Een bankrekening openen
Indien je in het buitenland gaat werken, is het zeker ook een must om een bankrekening daar te hebben. Je salaris moet per slot van rekening gestort worden. Een rekening openen in Roemenië moet eigenlijk net als in elk ander EU-land eenvoudig verlopen. Volgens de regels zou geen enkele bank in een EU-land je mogen weigeren om een bankrekening bij hen te openen, alhoewel dit toch in de praktijk kan gebeuren. Indien je het vermoeden hebt dat je puur op basis van je nationaliteit bent afgewezen, mag je dit aanvechten. Het bankwezen in Roemenië dient zich natuurlijk ook te houden aan de regelgevingen van de Europese Unie. Daarom zou het voor een Nederlander niet moeilijk mogen zijn om een bankrekening in Roemenië te openen. De vereiste documenten zijn een geldig identiteitsbewijs, bewijs van verblijf in Roemenië en een arbeidsovereenkomst. Veel bedrijven die bij Workwide zijn aangesloten, bieden hierbij ondersteuning en advies wanneer je een baan hebt gevonden in Roemenië. Ga na of je nieuwe werkgever deze ondersteuning biedt en neem contact op met de coördinator van het bedrijf voor meer hulp.
Zorgverzekering
Ook in het geval van een medische verzekering kun je terugvallen op de regels die door het EU-zorgstelsel zijn gesteld. Wanneer je je bijvoorbeeld als Nederlander gaat vestigen in een ander EU-land is het belangrijk om ervoor te zorgen dat je voldoende verzekerd bent voor ziektekosten. Een geldig bewijs van zorgverzekering binnen de EU kan zijn: je Europese zorgpas of Ehic, een document (origineel) van een particuliere zorgverzekeraar of een geldig EU sociaal zorgzekerheidsdocument. Ondanks de regelgevingen is het aangeraden om een bijkomende zorgverzekering af te sluiten, omdat de zorgkaart van de Europese Unie niet overal wordt geaccepteerd. De kans is wel groot dat ziektekostenverzekering inbegrepen zijn in je arbeidsovereenkomst, maar je kan het ook zelf aanvragen. De kosten hiervoor kunnen variëren tussen de €30 en €300, maar je kan voor €50-€60 al een goede verzekering binnenhalen.
Belasting op het salaris
Als niet-ingezetene betaal je alleen belasting op inkomen dat je daar hebt vergaard. Je moet dit dan zelf bij de belastingdienst aangeven. Als ingezetene (je woont in Roemenië of houdt verblijf in het land voor minstens 183 dagen) betaal je belasting op je totaal inkomen en vermogen. Voor extra informatie over inhoudingen kun je beter contact opnemen met je werkgever, omdat dit per geval kan verschillen. Belastingspercentage: 10 %
Werken in Roemenië
De arbeidsmarkt
Het vinden van een baan in Roemenië is relatief eenvoudig, omdat de arbeidsmarkt momenteel volop in ontwikkeling is. Dit heeft heel wat banen gecreëerd voor buitenlanders. Bovendien heeft Roemenië heel wat BPO's, die zich richten op de Nederlandse markt waar Nederlandstaligen gemakkelijk een baan kunnen vinden. Enkele voorbeelden van BPO’s in Roemenië: Sykes, ComputerSupport, Competence Call Center, Bitech Compagny, enz. Als je een baan wilt vinden in Roemenië, is de minimumvereiste meestal een middelbaar schooldiploma. Vloeiend in Engels of Frans wordt ook zeer gewaardeerd, en Duits is op dit moment erg in trek. Veel HR-bureaus zijn op zoek naar moedertaalsprekers voor functies op leidinggevend niveau in multinationals. Computervaardigheden worden steeds meer een basisvoorwaarde. Een internationaal erkend IT-certificering zal eveneens je kansen op een baan in Roemenië aanzienlijk vergroten. Het aanbod aan banen in Roemenië is divers en als inwoner van Europa mag je bijna elke functie bekleden. Of je de Roemeense taal moet kennen, hangt af van waar je te werk wordt gesteld. Jouw werkgever kan je hierover informeren en zo nodig adviseren om een taalcursus te volgen. Het is ook aangeraden om het Engels onder de knie te hebben. Interessant zijn ook de shared service centers, ook bekend als business proces outsourcing. Shared service centers kunnen vergeleken worden met gemeentes die van de overheid bepaalde zaken zelf moeten oplossen. Deze gemeenten komen dan bij elkaar om samen naar oplossingsmodellen te zoeken. Bepaalde taken zijn echter zo complex dat ze gedelegeerd worden. Indien je over de kwaliteiten bezit, kan je hieraan invulling aan geven.
Arbeidswetten
Het is natuurlijk zeer belangrijk om de arbeidswetten van een land waar je wilt gaan werken te kennen. In Roemenië bestaat de werktijd per dag voor een fulltimer uit 8 uren en 40 uren per week. Indien je in shifts werkt, mag het oplopen naar meer dan 8 uren per dag en meer dan 48 uren per week. Maar dit is ook gelimiteerd, net zoals in Nederland. Ook in Roemenië geldt er een minimumloon. In vergelijking met Nederland ligt het lager, maar dit wordt goed opgevangen door de lagere prijzen voor bijvoorbeeld consumptie en accommodatie. Hierdoor is het heel makkelijk om daar rond te komen. Verder wordt de opzegtermijn per individueel arbeidscontract of door middel van een collectieve arbeidsovereenkomst bepaald. Deze mag afhankelijk van je functie niet langer zijn dan 20 of 45 dagen. Iedere werknemer heeft recht op betaald verlof, dat is ingesteld op 20 of 21 werkdagen per jaar.
Solliciteren in Roemenië
Tegenwoordig is het makkelijk om vacatures van het buitenland gewoon online te vinden. Dit geldt ook voor Roemenië. Maar ook via dagbladen, radio en tv worden de vacatures gepubliceerd. En uiteraard ook via Workwide! Ook open sollicitaties zijn in Roemenië welkom. Wees niet bang om hiervoor gewoon rechtstreeks contact op te nemen met de werkgever. Ook willen bedrijven vaak eerst telefonisch een gesprek met je hebben. Verder vervolgt de werving en selectie meestal met een sollicitatiebrief aangevuld met het C.V. Enkele goede punten voor het opstellen van je C.V. zijn: maak deze overzichtelijk op in het Engels. Je werkervaring, certificaten en diploma's moeten in chronologische volgorde vermeld worden en verder hecht een werkgever waarde aan het benoemen van je persoonlijke eigenschappen. Ook de motivatiebrief stel je op in het Engels en indien relevant voor de functie, ook in het Roemeens. Voor goede voorbeelden van sollicitatiebrieven en C.V’s kan je kijken op https://europass.cedefop.europa.eu/documents/curriculum-vitae/examples. Tenslotte, vergeet niet om belangrijke documenten zoals bewijs van goed gedrag, medisch certificaat en diploma's mee te nemen indien je wordt uitgenodigd voor een persoonlijk gesprek.
Het leven in Roemenië
Accommodatie
Het is makkelijk om via het internet een verblijfplaats te vinden in Roemenië. Met een simpele klik op de muis krijg je al verschillende opties te zien. Er zijn ook speciale websites die deze dienst aanbieden. Hun aanbod is zeer groot en variërend. Je hebt dus ruime kans om iets interessants tegen te komen. Enkele van deze websites zijn Anuntul.ro, Imobiliare.ro, Imopedia.ro en ga zo maar door. Tegenwoordig worden kranten in Roemenië niet meer zo vaak gebruikt om woningen te adverteren. Toch zijn er bepaalde rubrieken die in kranten zoals Curierul National verschijnen en goede een bron van hulp kunnen zijn. Verder kan je ook een makelaar inschakelen om je te helpen bij de zoektocht naar een woning. Zij hebben veel kennis over de huizenmarkt en kunnen daardoor de zoektocht afstemmen op je wensen en behoeften. Er wordt tevens geadviseerd om bij meerdere makelaars te informeren alvorens je met eentje in zee gaat. Een ander advies is ook om eerst, indien mogelijk, de accommodatie te bezoeken alvorens akkoord te gaan. Zo kan je eventuele mankementen ontdekken die eerder niet aan jou zijn doorgespeeld. Verder komt het veel voor dat woningen gemeubileerd worden verhuurd. Huurcontracten duren meestal één jaar en zijn schriftelijk. Alleen schriftelijke huurcontracten zijn geldig en het is daarom van belang dat je hierop aandringt. De opzegtermijn van de meeste huurcontracten is drie maanden. De prijzen van huurwoningen kunnen sterk variëren. Zo kun je al een studio appartement vinden voor € 300. De prijzen hangen ook veel af van de bouwstijl van het gebouw en de buurt waarin het zich bevindt.
Kosten voor levensonderhoud
Het hangt af van de regio en de stad, maar over het algemeen zijn de kosten voor levensonderhoud laag. Dit is een van de redenen waarom Roemenië een populaire keuze is voor mensen die hier een baan willen vinden of een nieuw avontuur willen beginnen. Het is bijna een logische stap om te wonen en werken in een goedkoop land dat veel te bieden heeft op het gebied van spectaculaire uitzichten, heerlijk eten en aardige mensen. Bijvoorbeeld, zo zijn de consumptieprijzen in Roemenië (inclusief huur) 57,28% lager dan in Nederland. Daarnaast is wonen in Roemenië een heel groot voordeel, daar de huurprijzen 71% lager zijn dan in Nederland. Ook uit eten gaan is een stuk goedkoper, want de restaurantprijzen liggen 61,30% lager dan in Nederland.
Het verkeer
In Roemenië rijdt men ook aan de rechterkant van de weg en haalt men links in. Er is een volledig alcoholverbod en net als in Nederland, is het rijden onder invloed niet toegestaan. Verder heeft het land een goed wegennet en van de hoofdwegen kan gezegd worden dat ze voldoen aan internationale normen. Het is tevens interessant om te weten dat de Roemenen veel waarde hechten aan netheid. Hier is rijden in een vieze auto namelijk verboden. Je Nederlands rijbewijs blijft gelukkig geldig in alle EU-landen, dus ook in Roemenië. Je mag er dus mee rijden als er is voldaan aan de voorwaarden. Een voorwaarde is dat je 21 jaar of ouder (afhankelijk van de autocategorie) moet zijn en minstens 1 jaar je rijbewijs moet hebben. Je kan verder ook gewoon een auto huren. Indien je met de auto naar Roemenië verhuist, dien je deze binnen zes maanden na aankomst in te schrijven en je kentekenplaat te veranderen.
Nederlanders in Roemenië
Op Facebook vindt je makkelijk tal van populaire pagina's en groepen voor Nederlanders die in Roemenië wonen of willen gaan wonen. Je hoeft alleen maar ‘Nederlanders in Roemenië’ in te tikken. Via deze platforms kom je al gauw in contact met mensen die al veel van jouw vragen kunnen beantwoorden en je zelfs kunnen helpen bij eventuele kleine problemen. Indien je van plan bent om een eigen zaak te starten in Roemenië kun je ondersteuning vinden bij de organisatie Dutch Romanian Network (DRN).